मुखबाट अमिलो पानी आउने समस्या हामी धेरैमा हुनसक्छ । प्राय बिहान उठ्ने बित्तिकै यो समस्या देखिने हुन्छ । मुख्यतः पेटमा रहेको एसिडलगायतका तरल पदार्थ खाना जाने नली हुँदै माथि आएमा यस्तो लक्षण देखिन्छ । स्वस्थ मानिसमा खाना जाने नली र सञ्चय हुने पेटको बीचमा मांसपेशीले कसिलो बनाएको हुन्छ जसले गर्दा एसिड माथि आउन पाउँदैन । तर, कुनै पेटको समस्याले त्यो खुकुलो हुन गएमा एसिड माथि आइ अमिलो पानी आउने समस्या देखिन्छ ।
किन हुन्छ यस्तो समस्या ?
ग्यास्ट्राइटिस, रिफ्लक्स डिजिज अल्सर, खाना नलीको मांशपेशीको समस्या, पित्तथैलीमा ढुङ्गा हुनु वा अन्य पित्तथैलीको समस्या आन्द्राहरु माथि फोक्सोतिर आउने समस्या (डायफ्रामेटिक हर्निया)को कारण यस्तो समस्या हुन्छ ।
अरु लक्षणहरु
वाकवाकी लाग्ने, वान्ता हुने, खान मन नलाग्ने, दुब्लाउँदै जाने, छाती पोल्ने, निल्न गाह्रो हुने, खोकी लाग्ने, घाँटी दुख्ने, दातको रंग बिग्रने
कस्तो बेलामा खतरा हुनसक्छ ?
बान्तामा रगत देखिएमा, दिसा कालो रंगको आएमा, पेट सहनै नसक्नेगरि दुखेमा, तौल धेरै नै घटेमा खतरा हुनसक्छ ।
जाँच कसरी गर्ने ?
के कारणले अमिलो पानी आउने समस्या देखिएको हो भनेर थाहा पाउन अस्पतालमा चिकित्सकको सल्लाह बमोजिम विभिन्न जाँचहरु गराउनुपर्छ । इन्डोस्कोपीबाट ग्यास्ट्राइटिस, अल्सर आदि थाहा पाउन सकिन्छ ।
उपचार के हो ?
चिकित्सकको सल्लाह अनुसार एसिड बन्न कम गर्ने वा बनेको एसिडको असरलाई न्यूनीकरण गर्ने विभिन्न औषधिहरुको सेवन गर्न सकिन्छ । थोरैमा कुनै किसिमको शल्यक्रिया पनि गर्नुपर्ने हुनसक्छ । एकपटक सन्चो भएपनि फेरि बल्झिन सक्ने भएकाले खानपिनमा पनि विशेष ध्यान दिनुपर्छ ।
कस्तो सावधानी अपनाउने ?
तौल घटाउने रक्सी, चुरोट आदि सेवन नगर्ने, अमिलो, पिरो खानेकुरा सकेसम्म नखाने, चिया, कफी पिउन कम गर्ने, भोकै खालीपेट नबस्ने, एकैचोटि धेरै भन्दा थोरै–थोरै धेरैपटक खाने, सकेसम्म घोप्टो परेर नसुत्ने र नबस्ने, सुत्नु करिब ३ घन्टा अगाडि नै खाना खाने, सुत्दा टाउकोलाई तकियाले थोरै माथि उठाउने ।
